การฝึกหัดมัดย้อมบนเนื้อผ้าได้เคยทำกันมาเกือบทุกส่วนของโลก วันนี้ treemusketeers จะพามาดูประวัติการทำผ้ามัดย้อมได้เริ่มต้นทำกันมาแล้วในสมัยเอเชียโบราณแผ่ขยายไปยังตอนกลางของทวีปอินเดียไปยังมาเลเซีย และข้ามไปยังแอฟริกา การทอผ้าที่มีมาแต่โบราณนอกจากจะขุดพบในสมัยจีนโบราณแล้ว ยังมาจากพวกคาราวานในสมัยก่อนรวมทั้งที่มาของการทำไหมก็เริ่มในยุคนี้ด้วย
ในทวีปอเมริกาเริ่มการมัดย้อมจากชาวโคลัมเบียในยุคแรก เพื่อการทำวงกลม และสี่เหลี่ยม ด้วยแบบสีง่าย ๆ เป็นที่นิยมในเม็กซิโก กัวเตมาลา เปรูเดลิเวีย ปาลาไว และอาเจนตินาในอเมริกาใต้และชาวอินเดียแดงการทำผ้ามัดย้อมอาจได้รับการพัฒนาให้ดีขึ้นในตอนต้นสมัยของประเทศอินเดียก่อนที่จะมาถึงประเทศญี่ปุ่น เสื้อผ้าของคนทั่วไปแสดงให้เห็นถึงการเขียนภาพสีน้ำบนผนังและเพดานถ้ำที่ อจันตาเป็นแบบวงกลมสีขาวคล้ายกับจะทำให้เห็นเป็นเหมือนการทำหางวงกลม ซึ่งเป็นที่รู้จักในอินเดียว่าปรังใจ
ผ้ามัดย้อมที่มีในประเทศไทยและกัมพูชานั้นเป็นเครื่องแสดงให้เห็นว่าการมัดย้อมเริ่มต้นมาจากสองประเทศนี้แพร่หลายเข้าไปยังประเทศอินโดนีเซีย วิธีการมัดย้อมยังนำไปใช้ในการตกแต่งผ้าไหมชั้นดีเพื่อใช้ทำผ้าคลุมไหล่ สไบ และโสร่ง สำหรับชายหญิงของชาวชวาและบาหลี การมัดย้อมในแต่ละประเทศแสดงให้เห็นถึงการออกแบบที่แตกต่างกันและลักษณะการใช้สีซึ่งผู้ผลิตสามารถวางแนวทางและรูปแบบของผ้าเพื่อผลิตออกไปทั่วโลก ในระยะเวลาที่แตกต่างกันตามรูปแบบของวัฒนธรรม
ชนิดของผ้า
ชนิดของผ้านั้นแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
– เส้นใยธรรมชาติ คือ เส้นใยที่ได้จากธรรมชาติ ซึ่งได้จากส่วนต่างๆของพืช ได้แก่ เส้นใยจากเมล็ดเช่น ฝ้าย นุ่น เส้นใยจากใบ เช่น ใยสับปะรด เส้นใยที่ได้จากเปลือกผลไม้ เช่น ลินิน ผ้าปอ ใยกัญชา และที่ได้จากสัตว์ เช่น ผ้าขนสัตว์ ผ้าไหม ซึ่งเส้นใยที่ได้จากขนสัตว์มีคุณสมบัติทั่วไปคล้ายโปรตีน เมื่อเปียกน้ำความเหนียวและความแข็งแรงจะลดลง ถ้าถูกแสงแดดเป็นเวลานานจะสลายตัวหรือกรอบ เส้นใยธรรมชาติจะสามารถย้อมสีออกมาได้ดีและตรงเกือบทุกสี
– เส้นใยสังเคราะห์ เป็นเส้นใยประดิษฐ์ชนิดหนึ่งที่เป็นพอลิเมอร์ ไม่ใช่เซลลูโลส คือผลิตขึ้นโดยใช้วัตถุดิบที่เป็นพอลิเมอร์สังเคราะห์ ซึ่งผลผลิตจากอุตสาหกรรมปิโตรเลียมทั้งหมด มนุษย์ทำเส้นใยชนิดนี้ขึ้นเพื่อทดแทนเส้นใยธรรมชาติ เนื่องจากปัจจุบันเส้นใยธรรมชาติลดน้อยลงเรื่อยๆ ในด้านของการย้อมสีนั้น สีที่ออกมาอาจไม่เหมือนกัน และผ้าแต่ละชนิดจะดูดซึมสีได้ไม่เท่ากันด้วย
สีย้อมจากธรรมชาติ มีสีอะไรบ้าง
สีม่วง ได้จากลูกหว้า อัญชัน
สีคราม ได้จากรากและใบของต้นครามนำมาผสมน้ำปูนขาวและน้ำ และต้นฮ่อม
สีชมพู ได้จากต้นฝาง ต้นมหากาฬ
สีเขียว ได้จากใบหูกวาง เปลือกต้นมะริด เปลือกกะหูด
สีเขียวอ่อน ได้จากเปลือกมะพร้าวอ่อน ใบมะม่วง เปลือกผลทับทิม
สีเหลือง ได้จากแก่นขนุน ขมิ้นชัน
สีเหลืองอมส้ม ได้จากดอกคำฝอย
สีส้ม ได้จากเปลือกและรากยอ
สีแดง ได้จากเปลือกยอ ดอกคำฝอย แก่นฝาง ลูกคำแสด
สีน้ำตาลแก่ ได้จากเปลือกไม้โกงกาง
สีดำ ได้จากลูกมะเกลือ ลูกกระจาย ต้นกะเม็ง ผลและเปลือกของสมอ
การมัดย้อมมีหลายรูปแบบแต่ละประเทศก็ใช้เทคนิคแตกต่างกันไปตามแต่วัฒนธรรมของแต่ละชนชาติตามสภาพแวดล้อมวัตถุดิบที่มีในการทำสีมัดย้อม เพื่อสืบสานส่งต่อวัฒนธรรมท้องถิ่นสร้างสรรค์ลวดลายใหม่ๆ ให้ศิลปะผ้ามัดย้อมยังคงอยู่ต่อไป
เอกลักษณ์ของผ้ามัดย้อม
ลักษณะที่โดดเด่นของผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติบ้านคีรีวง
- กระบวนการทำผ้ามัดย้อมยุ่งยาก ซับซ้อน ต้องใช้เวลานาน เป็นงานฝีมือ
- สีที่ได้เป็นสีจากธรรมชาติ ไม่มีอันตรายต่อสุขภาพผิว ตลอดจนถึงขั้นตอนการย้อมที่ปราศจากการใช้สีเคมี
- สีสวย ไม่ฉูดฉาด และได้สีไม่ซ้ำกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบและปัจจัยที่แตกต่างกัน จุดเด่นของผลิตภัณฑ์ที่ชุมชนทราบ
- กิจกรรมกลุ่มเน้นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- ใช้ภูมิปัญญาของสมาชิกกลุ่มในการทำกิจกรรม
- ความสามัคคีและการรวมตัวของกลุ่มที่เข้มแข็ง
- ใช้วัตถุดิบที่มีอยู่ตามธรรมชาติในชุมชนนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ (ชิ้นงาน)
- งานฝีมือทั้งหมดมีลวดลายหลากหลาย
สนับสนุนโดย slotxo168.win